Erfgoedpanden in Tolpoortstraat gered van sloophamer
Milieufront Omer Wattez (MOW) vroeg de schorsing aan van de vergunning voor de sloop van twee panden in de Tolpoortstraat in Deinze. Het college van burgemeester en schepenen van Deinze hadden deze verleend op 7 oktober 2019 voor de bouw van appartementen en de aanleg van een ondergrondse parking. De projectontwikkelaar moest sowieso de rococovoorgevel van de panden behouden, maar MOW betoogde dat ook de andere delen van de huizen bewaard moeten blijven voor het nageslacht. Op 21 oktober stelde de Raad van Vergunningsbetwistingen MOW in het gelijk.
MOW betoogde stelde dat de Deputatie van Oost-Vlaanderen bij het toekennen van de vergunning het verlies van de erfgoedwaarden onvoldoende meenam in de afweging. Nochtans zijn beide panden opgenomen in de inventaris van bouwkundig erfgoed. Door enkel een gevel te bewaren – zoals opgelegd door het stadsbestuur van Deinze - zou niet alleen de tweede gevel, maar ook het unieke interieur van de woningen verloren gegaan zijn. Nochtans vormen achterbouwen en interieurs een even belangrijk cultuurhistorisch aspect en heeft het verdwijnen ervan culturele gevolgen voor de volgende generaties.
Ook zou door het bewaren van slechts één van de twee gevels afbreuk gedaan worden aan het feit dat – zoals de erfgoedcommissie oordeelde – ‘de nummers 85, 87 en 89 met nummer 86 aan de overzijde een cluster bouwkundig erfgoed’ vormen, ‘dat elkaar versterkt’. Bovendien is het pand op nummer 85, dat helemaal zou verdwijnen, ook apart opgenomen in de inventaris.
Het pand op nummer 85 is een 19de-eeuws burgerhuis van zes traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak. Het bevat rechthoekige vensters in geprofileerde omlijsting met sluitstuk en dorpels en een aflijnende kroonlijkst op klosjes. Achteraan liggen voormalige stallen die in de loop van de 19de eeuw ingericht werden als jeneverstokerij en kaarsenfabriek. Daar treffen we een schoorsteen van ondergrondse schacht naar stoomketel, de schouw van de stoomketel en de unieke stoomketel zelf.
Het pand op nummer 87/89 is dan weer een rococohernehuis van circa 1790. Iedereen was het erover eens om deze unieke gevel te bewaren, maar voor MOW verdiende ook nummer 85 het om behouden te worden. Mooi dat de Raad voor Vergunningsbetwistingen ons daarbij volgde.